فرضیه (hypothesis

فرضیه( hypothesis)

       پژوهشگر پس از آن که مسئله پژوهش را برای خود روشن کرد، پاسخی را به عنوان فرضیه تحقیق بیان می کند. فرضیه، پاسخی بخردانه، احتمالی و موقت به سوال پژوهشی است که در مراحل بعدی تحقیق، درستی یا نادرستی آن مورد ازمایش قرار می گیرد( شریفی، 23،1380 نقل در تقی زاده 1386 ص 16).

      به عبارت دیگر ، فرضیه حدس بخردانه ای درباره رابطه دو یا چند متغیر است که به صورت جمله ای خبری بیان شده و نشانگر نتایج مورد انتظار است( مقیمی ، 1383، 22) .

دربیانی دیگر ، فرضیه حدسی است زیرکانه و علمی که باید به کمک واقعیات ( داده ها) مورد بررسی قرار گرفته و سپس تایید یا رد گردد. ( نگهبان ، 1384، 6 نقل از تقی زاده ، 1386، 16).

•  تفاوت فرضیه و نظریه چیست ؟

•  نظریه و قوانین عمدتا مشتمل بر قضایای کلی و عمومی هستند و به مورد خاصی تعلق ندارند و می توانند مصادیق زیادی داشته باشند . در حالی که فرضیه حالت کلی ندارد و مختص مساله تحقیق است که از قضایای کلی ناشی می شود ولی در یک قلمرو خاص شکل میگیرد .

    گاهی اوقات از یک فرمول برای بیان فرضیه استفاده می شود، بدین شکل که:" اگر چنین و چنان رخ دهد چنین و چنان خواهد شد"

  بیان فرضیه :

•  در هنگام بیان فرضیه محقق به بررسی روابط بین متغیرها می پردازد.

 به طور متداول این بیان به سه شکل صورت خواهد گرفت  :

الف :  بررسی رابطه علت و معلولی بین دو یا چند متغیر (تاثیر عامل هوش در پیشرفت تحصیلی)

ب:  بررسی همبستگی و شدت آن بین دو یا چند متغیر  (بررسی همبستگی مشکلات روانی و گرایش به اعتیاد)

ج:  بررسی و مقایسه میزان تفاوت تاثیر یک یا چند متغیر بر یک یا چند متغیر(.  مانند تفاوت تاثیر دو روش تدریس بر شاگردان) .